Tại Việt Nam, chúng ta ít nghe nói đến Ngày Quốc tế Hành động vì Sức khỏe phụ nữ (International Day of Action for Women’s Health). Thế nhưng, trên thế giới, ngày này được tạo ra và được Tổ chức Women’s Global Network for Reproductive Rights (WGNRR) duy trì thực hiện với các chiến dịch sôi nổi nhằm nâng cao nhận thức về quyền chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục ở Phụ nữ.
Trong bài blog này, HEDIMA sẽ mang đến những tin tức cùng thông điệp vô cùng ý nghĩa của ngày này nhé!
1. Bối cảnh
Mọi phụ nữ đều có quyền được chăm sóc sức khỏe tình dục và sinh sản, bất kể cô ấy đến từ vùng nào trên thế giới, cô ấy ở độ tuổi nào, hay tôn giáo của cô ấy là gì. Đây là lý do Ngày Quốc tế Hành động vì Sức khỏe Phụ nữ (hay Ngày Quốc tế Phụ nữ) được tổ chức hàng năm vào ngày 28 tháng 5 kể từ năm 1987. Mục tiêu chính của ngày này là thúc đẩy các quyền và sức khỏe tình dục và sinh sản (Sexual and Reproductive Health and Rights – SRHR) của tất cả phụ nữ trên toàn thế giới.
Tại sao sức khỏe của phụ nữ lại quan trọng?
Bạn có thể tự hỏi tại sao sức khỏe sinh sản và tình dục của phụ nữ được tổ chức như vậy, mặc dù Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận đây là một trong những quyền cơ bản của cả 2 giới.
Một nghiên cứu được công bố trên Journal of Women’s Health năm 2019 cho thấy, có nhiều rào cản hơn mà phụ nữ. Một bài báo khác được xuất bản trên Online Journal of Health and Allied Sciences vào năm 2011 đã nhấn mạnh quyền phá thai, tránh thai, lựa chọn sinh sản và bảo vệ khỏi bị cắt bỏ bộ phận sinh dục chỉ còn trên giấy đối với nhiều phụ nữ Ấn Độ do dịch vụ chăm sóc sức khỏe không đầy đủ, thiếu thông tin và kỳ thị của xã hội.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bất bình đẳng giới có nguồn gốc sâu xa khiến phụ nữ và trẻ em gái dễ bị lây nhiễm HIV, cũng như làm suy yếu các nỗ lực phòng chống AIDS. Dữ liệu của WHO cho thấy trên toàn cầu có khoảng 36,9 triệu người nhiễm HIV vào cuối năm 2017. Trong đó, 58% trường hợp nhiễm HIV mới ở thanh niên xảy ra ở trẻ em gái vị thành niên và phụ nữ trẻ. Tại châu Phi cận Sahara, phụ nữ trẻ từ 15-24 tuổi chiếm 75% số ca nhiễm HIV và có nguy cơ bị nhiễm cao hơn xấp xỉ 3 lần so với nam thanh niên cùng tuổi. Hãy xem bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái có liên quan đến HIV như thế nào.
2. Call for Action
Chủ đề năm 2021: #WomensHealthMatters: Ending the Inequality Pandemic and Ensuring SRHR remains essential!
COVID-19 đã ảnh hưởng sâu sắc đến toàn nhân loại, nhưng điều đó không có nghĩa mọi người đều bị ảnh hưởng như nhau. Đại dịch, một lần nữa, phơi bày và làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng xã hội và giới tính, trong số đó, phụ nữ bị tước quyền đối với cuộc sống, sức khỏe, quyền tự chủ về cơ thể, không phân biệt đối xử và không bị bạo lực.
2.1. Những bất bình đẳng tồn tại lâu đời ngày càng trầm trọng hơn
Hơn một năm kể từ khi COVID-19 trở thành đại dịch toàn cầu, bất bình đẳng đang rõ rệt trên quy mô toàn cầu khi một số nước phát triển bắt đầu tiêm chủng hàng loạt và tiến tới phục hồi, trong khi số còn lại vẫn còn đối phó với các đợt dịch tăng cùng với các biến thể COVID-19 mới. Bối cảnh hiện tại cho chúng ta thấy rằng một lần nữa chuẩn bị, giảm thiểu và ứng phó với các cuộc khủng hoảng sức khỏe chắc chắn là về việc kiểm tra và xóa bỏ sự bất bình đẳng trong xã hội của chúng ta.
2.2. Việc cung cấp các dịch vụ y tế thiết yếu bị gián đoạn và quyền về chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục bị tước đoạt
Trong một cuộc khảo sát được thực hiện vào quý I năm 2021, WHO đã phát hiện ra rằng khoảng 90% các quốc gia bị gián đoạn đáng kể đối với các dịch vụ y tế thiết yếu. Trong đó, tình dục và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, đặc biệt là “tránh thai và kế hoạch hóa gia đình” cùng một số dịch vụ khác bị ảnh hưởng nặng nề.
Một cuộc khảo sát toàn cầu được thực hiện vào năm ngoái cho thấy rằng các quốc gia có nhiều luật lệ về phá thai sẽ ít có khả năng giải quyết các tác động sức khỏe sinh sản và tình dục do đại dịch gây ra.
Ngay cả trước khi xảy ra đại dịch, sức khỏe của phụ nữ đã bị ảnh hưởng ở cấp độ gia đình. Nghiên cứu cho thấy nhu cầu của các thành viên nam thường được ưu tiên hơn, thậm chí là các dịch vụ thiết yếu như giáo dục và chăm sóc sức khỏe trở nên quá đắt đỏ.
2.3. Sức khỏe và quyền tự chủ của phụ nữ và trẻ em gái đang bị đe dọa
Một số nghiên cứu cho rằng đại dịch đã dẫn đến khoảng cách rất lớn giữa nam và nữ, trong đó có những thách thức liên quan đến các vấn đề về tâm lý. Phụ nữ cho biết gánh nặng không được trả lương là nguyên nhân căng thẳng chính, bên cạnh những lo lắng về thực phẩm và chăm sóc sức khỏe. Phụ nữ đã bị ảnh hưởng sâu sắc khi đại dịch làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp của họ (cao hơn so với nam giới) và giảm thời gian làm việc tổng thể. Bạo lực giới (BLG) được mệnh danh là “đại dịch bóng tối”, là một vấn đề sức khỏe cộng đồng cần được quan tâm vì cứ 3 phụ nữ trên toàn cầu thì có 1 phụ nữ được cho là đã trải qua BLG trong cuộc đời của họ.
Tình trạng BLG ngày càng tồi tệ chỉ là một khía cạnh của việc đại dịch gây hại cho phụ nữ và trẻ em gái. Dữ liệu do UNFPA thu thập trước đại dịch cho thấy rằng chỉ 55% phụ nữ và trẻ em gái có thể đưa ra quyết định về sức khỏe sinh sản và tình dục, bao gồm cả việc quyết định về chăm sóc sức khỏe của chính họ và quyết định sử dụng các biện pháp tránh thai.
3. Thực hiện chiến dịch
Để chung tay thực hiện chiến dịch, WGNRR kêu gọi mọi người trên khắp toàn cầu chia sẻ bối cảnh quốc gia của bạn, những khó khăn và thử thách về chăm sóc sức khỏe mà phụ nữ phải đối mặt cũng như các sáng kiến và nỗ lực của cộng đồng để giải quyết qua Email của WGNRR. Qua đó, WGNRR sẽ chia sẻ những câu chuyện đó trên trang web chính thức ngày 28 tháng 5 và các kênh truyền thông xã hội như Twitter, Facebook, và Instagram.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể đăng những bài post, thay ảnh đại diện với khung chính thức của ngày này cùng các hashtag:
#WomensHealthMatters
#EndInequalityPandemic
#SRHRisEssential
# Tháng 28
4. Take Action
Theo WGNRR, hơn bao giờ hết, mọi người cần tổ chức, vận động và quan tâm đến cộng đồng phụ nữ và trẻ em gái. Họ dự định mở các cuộc đàm thoại, cập nhật cho nhau về những thách thức mà phụ nữ phải trải qua, chẳng hạn như:
- Đóng góp vào chiến dịch bằng cách tổ chức các sự kiện online và offline để kiểm tra tình hình sức khỏe của phụ nữ và trẻ em gái cũng như các các vấn đề về công bằng giới trong đại dịch COVID-19, như công bằng vắc xin, chăm sóc sức khỏe cá nhân, sự tác động của COVID-19 đến sức khỏe sinh sản và tình dục, BLG và quyền tự chủ về cơ thể.
- Tạo các cuộc thảo luận về trải nghiệm những trải nghiệm cá nhân. Phát triển các chiến lược vận động và tổ chức tại địa phương để thảo luận cách COVID-19 làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe và ghi lại các vi phạm mà phụ nữ ở địa phương đó đã trải qua.
- Tạo podcast, tổ chức các phong trào trên Twitter, Facebook và Instagram với các hashtag như #WomensHealthMatters; #EndInequalityPandemic; #SRHRisEssential; # Tháng 28
- Sử dụng các kênh truyền hình địa phương hay quốc gia để tiếp cận những người không có quyền truy cập Internet và các công nghệ di động.
- Tổ chức các cuộc thi về nghệ thuật, phòng trưng bày và các buổi hòa nhạc online.
- Tổ chức các diễn đàn truyền thông online hoặc các cuộc họp công khai để nâng cao nhận thức về nhu cầu cấp thiết, góp phần giải quyết bất bình đẳng và đảm bảo sức khỏe sinh sản và tình dục tiếp cận vẫn là nhu cầu thiết yếu.
Tạm kết
Như vậy, 28 tháng 5 này, Ngày Quốc tế Hành động vì Sức khỏe Phụ nữ, WGNRR đã kêu gọi mọi người lên tiếng với #EndInequalityPandemic và bày tỏ sự phẫn nộ chống lại sự phân biệt đối xử trong các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục cho phụ nữ và trẻ em gái.
WGNRR kiên định trong sự bảo vệ và đoàn kết nữ quyền. HEDIMA tin rằng không chỉ những người phụ nữ mà các cánh mày râu cũng có thể chia sẻ những câu chuyện của mình, đưa ra lập trường và cùng nhau hành động vì sức khỏe phụ nữ.
Những chiến dịch marketing y tế vì cộng đồng luôn mang ý nghĩa cao đẹp để tăng nhận thức về những vấn đề cần được quan tâm trong xã hội. Vì vậy hãy share thông điệp này cùng nhau bảo vệ những sức khỏe của những người phụ nữ xung quanh chúng ta!